Jak dbać o związek kiedy pojawia się dziecko

Marita Woźny – psycholog, psychoteraputa

Narodziny pierwszego dziecka wyznaczają kolejny etap życia rodzinnego, zaś ten, jak każdy inny, wiąże się z pewnymi koniecznymi zadaniami, przed jakimi staje młoda rodzina. Jednym z nich jest przystosowanie małżeństwa do przyjęcia dzieci. To nowy czas, gdy muszą nauczyć się żyć we troje. I może wydawać się to czymś absurdalnym, bo jak dziecko wyczekiwane, kochane, tak małe i niewinne może zaburzać równowagę w związku? Otóż jego pojawienie istotnie wpływa na parę. Wiąże się to dla młodych rodziców z przeorganizowaniem całego dotychczasowego życia, ze zmianą różnych nawyków, często także z koniecznością poniesienia pewnych strat w imię czegoś ważniejszego. I trochę zależy od tego, czy na tych stratach będziemy się skupiać, czy będziemy postrzegać tę zmianę, jako zysk. Jak dbać o związek, kiedy pojawia się dziecko?

Zacznijmy od tego, że dbać o związek po urodzeniu dziecka zaczynamy już wtedy, gdy decydujemy się na nie. Już sama motywacja do posiadania dziecka wpływa na to, jak związek będzie się kształtował. Jeśli dziecko jest po to, by nieświadomie ratować związek, albo dla potomka para zostaje razem, to dziecko zaczyna pełnić funkcję spoiwa i jest uwikłane w relację między rodzicami. Należałoby wtedy zadać sobie pytanie, czy gdyby ono się nie pojawiło, mielibyśmy determinację do tego, by nasz związek trwał.

Najważniejsze elementy umacniające związek:

1. Rozmowa

Ciąża to czas nie tylko na fizyczne przygotowanie, czyli kupowanie wyprawki, dbanie o sferę medyczną, ale już wtedy warto zadbać o sferę emocjonalną. Dzielenie się tym, jakie każdy z partnerów ma oczekiwania, co do tego, jak będzie wyglądać związek po urodzeniu, jakie ma obawy, jaki będzie podział obowiązków, jakie wyobrażenia są na temat spędzania czasu, dzielenia się opieką, korzystania z pomocy, długości karmienia, spania z dzieckiem bądź nie, a także wszystkich aspektów wychowania. Każdy z partnerów wychodzi ze swojej rodziny z różnymi wartościami, przekonaniami, innym modelem komunikowania się, rozwiązywania problemów, sięgania po pomoc, wychowywania, podziału obowiązków na kobiece i męskie, a także godzenia pracy i domu. I często rozmawiając z parą w gabinecie słyszę, “w mojej rodzinie było inaczej, ja jestem nauczony, że to kobieta bardziej dba o dom”, albo “u mnie w domu dzieciom na więcej się pozwalało, rozmawiało się z nimi, a mąż jest bardziej rygorystyczny, mijamy się w podejściu do dziecka”. I wtedy pytam “czy kiedykolwiek ze sobą Państwo o tym rozmawiali, jak to ma wyglądać w Państwa domu?” Najczęściej słyszę odpowiedź “nie”. Jako para budujecie własną rodzinę, nadajecie swoje wartości. Nie warto udowadniać u kogo w domu było lepiej, ale trzeba znaleźć wspólny - dla tej nowej rodziny - sposób na każdy z powyższych wymienionych aspektów.

2. Czas razem

Gdy stajemy się rodzicami ta nowa rola tak nas pochłania, że zapominamy o byciu kobietą, mężczyzną i byciu parą. Hierarchia w rodzinie powinna być taka: najpierw mąż/żona, potem dzieci, a potem dziadkowie. Gdy zaczynamy budować życie wokół dziecka zapominamy o wspólnym czasie we dwoje, poznawaniu się cały czas na nowo, robieniu tego, co sprawia wspólnie przyjemność, gdy dzieci nie ma obok. Bo koncentrując się tylko na dziecku może się okazać, że poświęciliśmy nasz związek. – Ile czasu w tygodniu spędzacie Państwo we dwoje? – pytam pary w gabinecie, które niedawno stały się rodzicami – We dwoje? Chyba wcale... I okazuje się, że gdy para zaczyna nowo poznawać siebie, flirtować, chodzić na randki, gdy pozwalają sobie zadbać nie tylko o dziecko, ale także o związek – to jest to pierwszy krok ku zmianie.

3. Dzielcie się opieką nad dzieckiem

Ważne jest powierzenie opieki ojcu, tak ojcu! Często kobiety wpadają w pułapkę robienia wszystkiego najlepiej, ale kiedy to tata będzie mógł uczestniczyć i zajmować się opieką, to po pierwsze tworzy więź z dzieckiem, po drugie maleje ryzyko przedłużonej symbiozy matki i dziecka, a po trzecie wpływa to na relację pary, bo kobieta wysyła komunikat ufam Ci, jesteś wspaniałym ojcem, kiedy zajmujesz się dzieckiem jestem spokojna, a mężczyzna czuje się dowartościowany, zauważony i ważny. Dla kobiety to może być moment odpoczynku, zadbania o swoje potrzeby, bez poczucia winy. Korzystanie z pomocy innych osób, nie tylko męża jest na wagę złota.

4. Autonomia

Poza zadbaniem o parę ważne jest zadbanie o wszystkie role, jakie pełnimy. Może pomóc pytanie w ilu procentach jesteś żoną, partnerką, a w ilu po prostu kobietą? To samo pytanie tyczy się mężczyzn. Rodzina potrzebuje równowagi – bycia we dwoje, bycia całą rodziną, i bycia samemu. Dzieci patrząc, jak rodzice budują związek uczą się, jak go tworzyć. Nie jest więc egoistyczne zrobienie czegoś wyłącznie dla siebie.

5. Seks, intymność

Naturalne jest, że ta sfera życia pary umiera na pewien czas, bo działają hormony, które powodują, że matka bardziej koncentruje się na dziecku niż na mężu. Dodatkowo zmęczenie i wspólne spanie z dzieckiem powoduje brak ochoty na seks. Życie erotyczne jest zaniedbane. Ważne, aby stopniowo zaczynać przywracać życie erotyczne do życia. Nawet jeśli wybieracie, że ważne jest spanie z dzieckiem, należy pomyśleć o bliskości seksualnej w innych momentach dnia codziennego, by okazywać sobie czułość, przytulać, całować. By sypialnia była takim azylem, gdzie można pobyć we dwoje. To, co zabija pożądanie, to zwracanie się do siebie „mamusiu" „tatusiu", zamiast dotychczasowego „kochanie", które może prowadzić do postrzegania tej drugiej osoby, jako bliskiej i drogiej, ale aseksualnej. Wszędzie tam, gdzie para zaniedba małżeństwo odbije się to na dziecku. Niewątpliwie w tym pierwszym okresie życia to dziecko staje się najważniejsze, jednak by dziecko było szczęśliwe rodzice muszą zadbać o siebie.

Miłość nie kończy się tam, gdzie zaczynają się problemy one powodują, że związek ma szansę stać się dojrzalszy. Szacunek jest gwarantem trwałości. Szanować, to uznawać wartość drugiej osoby – taką, jaka jest. Czasem ludzie pięknie mówią o swoim związku, ale gdy słyszę w gabinecie “on nie poradzi sobie z dzieckiem”, albo “przecież ona nie pracuje, tylko jest w domu” to tu nie ma szacunku. Szacunek pozwala wzrastać związkowi, rozwijać go i kwitnąć. To, co przede wszystkim radziłabym młodym rodzicom, to akceptować w sobie uczucia niepewności, pogubienia, które są czymś naturalnym w pierwszym okresie życia dziecka. Również tego, by porzucić pomysł o byciu perfekcyjnymi rodzicami. Niech każde popełnienie błędu będzie lekcją, na którą możecie wspólnie sobie pozwalać. Unikanie porównywania z innymi rodzicami będzie swego rodzaju kluczem, by nie wpadać w poczucie winy, nadodpowiedzialności i krytykowania się za małe zaniedbania. Odbiera to radość rodzicielstwa. I by cieszyć się nim w pełni - nie poświęcajcie się mu bez reszty, bo zatracicie siebie jako parę.

Marita Woźny – psycholog, psychoterapeuta. Absolwentka psychologii Uniwersytetu Wrocławskiego. Ukończyła czteroletnie szkolenie z psychoterapii systemowej w Krakowie rekomendowane przez Polskie Towarzystwo Psychologiczne i Psychiatryczne. W swoim gabinecie „Między Słowami" prowadzi terapię indywidualną, par, rodzin. Pracuje też z dziećmi i młodzieżą.